Vorige week kondigde minister van onderwijs, Hilde Crevits, trots aan dat burgerschap opgenomen zou worden in de eindtermen. In hetzelfde interview verwierp ze dat er een tegenstelling zou bestaan tussen een vak burgerschap als LEF en de dialoogschool van Katholiek Onderwijs Vlaanderen. Vandaag liet aartsbisschop Bonny weten dat tijdens de les rooms-katholieke godsdienst de eigen godsdienst opnieuw zou primeren op de levensbeschouwelijke "dialoog". Lieven Boeve liet alvast weten dat dit past binnen de filosofie van zijn dialoogschool. Hoezo LEF en de dialoogschool zijn niet tegengesteld aan elkaar?
Eén september komt met rasse schreden dichterbij. Over wat we verlangen van onze leerkrachten en directies in het schooljaar na Parijs, Brussel, Orlando, München of Charleroi, groeit de consensus. Geef onze kinderen en jongeren gedeelde democratische waarden en normen mee, leer hen omgaan met culturele diversiteit en breng hen de werking van onze rechtstaat bij zodat ze onze samenlevingsvorm zullen verdedigen en uitdragen.
"Geef onze kinderen gedeelde democratische waarden mee, leer hen omgaan met culturele diversiteit en breng hen de werking van onze rechtstaat bij"
Ook onze minister van onderwijs is zich van deze noodzaak bewust. Mevrouw Crevits kondigde zaterdag (27/8) terecht fier aan dat burgerschap zal opgenomen worden in de eindtermen van onder andere het vak geschiedenis. Alleen voelt ze tegelijkertijd de noodzaak de verdediging van haar zuilgenoot, Katholiek Onderwijs Vlaanderen, op zich te nemen. De kritiek dat een vak burgerschap als LEF (Levensbeschouwing, Ethiek en Filosofie) en de dialoogschool van het KOV tegengesteld aan elkaar zou zijn, wordt gedecideerd van tafel geveegd. Het tegendeel is waar, zo valt impliciet op te maken uit haar antwoord.
Niet geheel toevallig viel eenzelfde geluid enkele maanden geleden te horen tijdens de voorstelling van de dialoogschool. Lieven Boeve, directeur-generaal van het KOV, hield er een voortreffelijk pleidooi voor onze democratie. Hij schetste er hoe een democratie nooit op zich bestaat maar enkel in zoverre ze door haar burgers gedragen wordt. Na jaren een vak burgerschap tegengehouden te hebben, werd zijn geesteskind de dialoogschool er plots verkocht als tegengif voor de ondergang van het avondland. Het tegenovergestelde is waar.
De dialoogschool pretendeert binnen de muren van de colleges de dialoog met andere levensbeschouwingen aan te willen gaan. Iedereen is welkom. In de communicatie moslims in de eerste plaats. Een hoofddoek is welkom. Na het laatste belsignaal zijn islamlessen bespreekbaar. Moslims zijn namelijk minder "taai" dan de seculieren, zoals bisschop Bonny het zo mooi verwoordt. Het is hun antwoord op het besef dat hoewel het KOV zeven op de tien secundaire scholen vertegenwoordigt, secularisering, kerkvlucht en migratie er toe geleid hebben dat niet langer zelfs maar een meerderheid van de leerlingen in het KOV katholiek zijn. Het grijze Vlaanderen van 1958 heeft plaats gemaakt voor het kleurrijke Vlaanderen anno 2016. De dialoogschool als instrument om zieltjes te winnen en zo het marktaandeel te vrijwaren, dat is het ware project van Boeve.
"De dialoogschool als instrument om zieltjes te winnen en zo het marktaandeel te vrijwaren, dat is het ware project van Boeve"
Vandaag (30/8) bewezen Bonny en Boeve nogmaals dat deze gepropageerde openheid slechts een façade is. De les godsdienst zal opnieuw uitgaan van de eigen religie zo luidt het. Het failliet van het gesprek met de andere levensbeschouwingen. Het ligt in lijn met de bredere visie van het project van de dialoogschool. Jurgen Mettepenningen verwoordde het tijdens de voorstelling van de dialoogschool nog het best: "Het katholieke geloof moet zijn als het kloppend hart dat het bloed van onze identiteit doorheen de hele school laat stromen." Daarom zal via vakspecifieke impulsen (VISjes) God niet enkel in de les rooms-katholieke godsdienst verschijnen, maar ook in de andere vakken. Het scheppingsverhaal naast de Big Bang gelegd. Het kruis boven de deur. 's Morgens en 's middags Maria groeten. De leerkracht als missionaris.
"De monoloog vertrekt nog steeds vanuite de katholieke identiteit: het kruis boven de deur, de leerkracht als missionaris en 's morgens Maria groeten"
Gisteren en morgen zal met andere woorden de monoloog nog steeds vanuit de katholieke identiteit vertrekken. De verpakking verhult de inhoud. Ongeacht de inventiviteit van de marketeer, keert de consument onvermijdelijk zijn rug wanneer het product niet aansluit bij zijn verlangens. Vandaag wint pragmatisme het vooralsnog van de lange busrit waardoor ouders voorlopig Boeve's schoolpoort blijven binnenwandelen. Maar het is een kwestie van tijd voordat nieuwe onderwijsprojecten een uitweg bieden aan de steeds groeiende groep in de diverse leerlingenpopulatie die op zoek is naar een alternatief voor een door katholiek gedomineerd onderwijslandschap. De wet van vraag en aanbod -hoe verstoord ook- geldt zelfs in een door de overheid gefinancierde sector.
De eerste signalen hiervan konden we de afgelopen jaren opvangen vanuit de moslimgemeenschap. Steeds luider klinkt er de roep om een eigen levensbeschouwelijk onderwijsinitiatief. Kleurrijk Vlaanderen zal op korte termijn, net als in Nederland, getuige zijn van de oprichting van islamscholen. Op langere termijn zal er misschien zelfs een levensbeschouwelijk evenwicht bereikt worden in het onderwijslandschap. Islamitische, joodse en scholen van andere erkende levensbeschouwingen zullen verrijzen langs katholieke scholen.
Dit brengt ons terug bij het begin: zal deze onvermijdelijke evolutie ertoe leiden dat onze jongeren de rechtsstaat en onze democratische samenlevingsvorm zullen verdedigen? Zal deze segregatie onze jongeren helpen begrip te ontwikkelen voor culturele diversiteit? Zal dit onderwijslandschap ons samenlevingsmodel sterken in een tijdsgewricht gekenmerkt door diversiteit en radicalisering? De vragen stellen, is ze beantwoorden. Van een échte dialoogschool zal namelijk geen sprake meer zijn. Evenmin van een dialoog op de straat. De evolutie naar een gesegregeerd onderwijslandschap en dus een gesegregeerde samenleving zal onvermijdelijk zijn. De schijndialoog als wegbereider voor een gesegregeerde monoloog. Dus ja, beste minister, het einddoel van de dialoogschool en een vak burgerschap zijn wel degelijk tegengesteld aan elkaar.
Bron: De Morgen online - 31 augustus 2016