Een mens kan al eens te vroeg gelijk willen hebben. Vier jaar geleden diende Jean-Jacques De Gucht in de Senaat een aantal wetsvoorstellen in om de euthanasiewet uit te breiden naar minderjarigen en dementerenden. Dat was voortvarend van iemand die nog alles moest bewijzen en het was ook te vroeg om een fundamentele ethische wetgeving al na zes jaar te herzien. Toen had de jonge De Gucht niet veel medestanders. Zijn eigen partij en de sp.a. Daar is deze week verandering in gekomen. De PS, partij van de premier en de grootste Franstalige partij, diende nu op haar beurt wetsvoorstellen in, die in dezelfde richting gaan naar minderjarigen en dementerenden. Er is nu dus voldoende basis om het debat te voeren. Het moment is ook opportuun, tien jaar na de inwerkingtreding van de basiswet. Toch zou het verkeerd zijn een strikte deadline op het komende overleg te zetten. Wetgeving over leven en dood hoort grondig te worden overwogen, inbegrepen het principe zelf om de wilsbeschikking van de patiënt los te laten en derden te laten beslissen over iemands levenseinde. De uitbreiding naar minderjarigen ligt voor de hand. Jonge mensen, onder de 18, die uitzichtloos en ondraaglijk lijden, zitten in precies dezelfde situatie als meerderjarigen. En velen van hen zullen net zo goed begrijpen wat er met hen gebeurt. In de dood is niet zozeer de leeftijd van belang, maar wat de patiënt voelt, begrijpt en aankan. Voor dementerenden ligt het aanzienlijk moeilijker. Daar gaan de voorstellen in tegen het basisprincipe van de euthanasiewet zelf. Dat is dat de patiënt zelf over zijn levenseinde moet beslissen, eventueel in een wilstestament dat best langer dan vijf jaar moet kunnen gelden. Mag de maatschappij dan niet meer van individu’s verlangen dat ze zelf verantwoordelijkheid nemen over hun leven? Of ze willen leven of sterven, is dat niet hun keuze? Het zelfbeschikkingsrecht van ieder individu is het principe dat aan de basis ligt van elke liberale filosofie. Er moeten zeer goeie redenen zijn om mensen daarvan te ‘ontlasten’.
Luc Van der Kelen
